prawo spadkowe

Wycena darowizny doliczanej do spadku

Wycena darowizny doliczanej do spadku to istotna kwestia w postępowaniu o dział spadku, gdyż wpływa ona bezpośrednio na wzajemne rozliczenia pomiędzy spadkobiercami. Kiedy i jakie darowizny doliczamy do schedy spadkowej zostały omówione w jednym z naszych wcześniejszych wpisów, do którego odsyłamy: Zaliczenie darowizn do spadku.

Wycena darowizny doliczanej do spadku

Wartość darowizny, zaliczonej na schedę spadkową, ustalamy w oparciu o art. 1042 § 2 k.c. Zgodnie z art. 1042 § 2 Kodeksu cywilnego, przy ustalaniu wartości darowizny podlegającej zaliczeniu na schedę spadkową, należy brać pod uwagę stan darowizny z chwili jej dokonania, ale wyceniać ją według cen obowiązujących w momencie działu spadku.

Cel zaliczenia darowizn do spadku

Celem zaliczenia darowizn na schedę spadkową jest wyrównanie wartości majątku spadkowego, tak aby każdy ze spadkobierców został sprawiedliwie uwzględniony. W praktyce oznacza to, że wartość darowizny podlegającej zaliczeniu jest doliczana do wartości całego spadku. Następnie zaś odejmujemy ją od schedy spadkowej obdarowanego spadkobiercy.

Przeznaczenie nieruchomości

W postanowieniu z dnia 9 lutego 2024 r. Sąd Najwyższy (sygn. akt II CSKP 903/22) podkreślił, że przy wycenie darowizny, należy uwzględniać jej przeznaczenie w chwili dokonania darowizny. Innymi słowy, stan nieruchomości na moment dokonania darowizny – w tym jej przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego  – jest decydujący przy wycenie darowizny doliczanej do spadku. Późniejsze zmiany, w tym zmiana MPZP, które mogłyby wpłynąć na wzrost lub spadek wartości nieruchomości nie mają wpływu przy wycenie darowizny. 

Tym samym przeznaczenie nieruchomości – rolnicze czy budowlane jest jednym z kluczowych elementów określających jej stan na datę darowizny. Jeżeli później przekształcono nieruchomość z działki rolnej na budowlaną, nie wpływa to na wycenę.

Zużycie lub zniszczenie przedmiotu darowizny

Przy wycenie darowizny doliczanej do spadku nie mają znaczenia zmiany jej przedmiotu, takie jak zużycie, zniszczenie czy ulepszenie. Ryzyko takich zmian spoczywa na obdarowanym, a nie na pozostałych spadkobiercach. Jak wskazano powyżej, wycenę darowizny przeprowadza się według stanu z chwili jej dokonania. Następcze zmiany nie wpływają na wartość darowizny przy dziale spadku. Chroni to pozostałych spadkobierców przed niekorzystnym wpływem ewentualnego zużycia lub zniszczenia darowizny przez obdarowanego. Jednocześnie obdarowany nie ponosi obciążenia wzrostem wartości darowizny, który wynika z ulepszeń wykonanych na własny koszt.

Agnieszka Jakubowska - Gregier

Recent Posts

Zasiedzenie i uwłaszczenie – podobieństwa i różnice

Czy zdarzyło Ci się kiedyś zastanawiać, czy można stać się właścicielem nieruchomości, nie kupując jej…

2 tygodnie ago

Prawo pierwszeństwa a prawo pierwokupu w spółce z o.o.

W świecie biznesu, gdzie zaufanie i stabilność składu osobowego spółki są na wagę złota, kluczowe…

3 tygodnie ago

Zasiedzenie w dobrej i złej wierze

Czy długotrwałe korzystanie z nieruchomości może prowadzić do nabycia jej własności? Tak, dzięki instytucji zasiedzenia.…

1 miesiąc ago

Pat decyzyjny w spółce z o.o. : jak klauzula shot gun może uratować Twój biznes

Wspólne prowadzenie biznesu w formie spółki z o.o., gdzie każdy ze wspólników posiada po 50%…

1 miesiąc ago

Czym jest zasiedzenie, czyli czy wiesz, jak stać się właścicielem cudzej własności?

Czy można stać się właścicielem nieruchomości, której się nie kupiło, ani nie odziedziczyło? Odpowiedź brzmi:…

2 miesiące ago

Kiedy zasiedzenie jest niemożliwe?

Zasiedzenie to instytucja prawna, która pozwala na nabycie własności nieruchomości przez osobę, która nią włada…

2 miesiące ago