Odpowiedzialność za zobowiązania – JDG a spółka z o.o.

Co warto wiedzieć przed wyborem formy prowadzenia działalności?

W poprzednim artykule porównałam jednoosobową działalność gospodarczą (JDG) i spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) pod względem ogólnych różnic. Dziś skupimy się na jednej z najważniejszych kwestii, którą powinien rozważyć każdy przedsiębiorca przed rozpoczęciem działalności – odpowiedzialność za zobowiązania firmy.

To właśnie sposób ponoszenia odpowiedzialności za długi i zobowiązania stanowi jedną z kluczowych różnic między JDG a spółką z o.o. Zrozumienie tej różnicy może uchronić przedsiębiorcę przed poważnymi konsekwencjami finansowymi.

JDG – pełna odpowiedzialność za zobowiązania przedsiębiorcy

W przypadku prowadzenia działalności w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, właściciel firmy odpowiada całym swoim majątkiem osobistym za wszystkie zobowiązania wynikające z działalności gospodarczej. Nie ma tu rozdziału na majątek firmowy i prywatny – wszystko stanowi jedną całość.

W praktyce oznacza to, że jeżeli firma popadnie w długi, wierzyciele mogą dochodzić należności nie tylko z majątku firmy, ale również z majątku prywatnego przedsiębiorcy – np. z oszczędności, samochodu czy nieruchomości. Co więcej, w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim bez rozdzielności majątkowej, do odpowiedzialności może zostać pociągnięty również majątek wspólny małżonków.

Warto zapoznać się z artykułem: Odpowiedzialność za zobowiązania małżonka

Jak można ograniczyć ryzyko w JDG?

Choć JDG wiąże się z wysokim poziomem ryzyka osobistego, istnieją sposoby na częściowe zabezpieczenie się:

zawarcie intercyzy (rozdzielność majątkowa),
wykupienie ubezpieczenia OC działalności,
dokładne zabezpieczenie umów z kontrahentami

Jednak nawet przy zachowaniu środków ostrożności, odpowiedzialność finansowa w JDG zawsze spoczywa na barkach przedsiębiorcy.

Spółka z o.o. – ograniczona odpowiedzialność wspólników

Zupełnie inaczej wygląda sytuacja w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jak sama nazwa wskazuje, odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki jest ograniczona.

Spółka z o.o. jest osobnym podmiotem prawnym – to ona zawiera umowy, posiada swój majątek, i sama odpowiada za swoje długi. Wspólnicy nie ponoszą odpowiedzialności swoim prywatnym majątkiem, a jedynie ryzykują utratą wkładu wniesionego do spółki (np. 5000 zł kapitału zakładowego).

Kiedy członek zarządu odpowiada osobiście?

Członkowie zarządu spółki z o.o. mogą ponosić odpowiedzialność subsydiarną za długi spółki, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna i jeśli nie złożyli oni w odpowiednim czasie wniosku o upadłość (reguluje to art. 299 Kodeksu spółek handlowych). W praktyce, jeśli jesteś jednocześnie właścicielem i jedynym członkiem zarządu swojej spółki z o.o., to zaniedbanie obowiązków (np. doprowadzenie do niewypłacalności i brak terminowego zgłoszenia upadłości) może skutkować osobistą odpowiedzialnością za długi spółki. Mimo tego ryzyka, przy dochowaniu staranności, forma spółki z o.o. znacząco zwiększa ochronę majątku osobistego przedsiębiorcy.

Podsumowanie

JDG oznacza pełną odpowiedzialność osobistą za zobowiązania firmowe, natomiast spółka z o.o. daje tarczę ochronną dla prywatnego majątku wspólników. Dla osób obawiających się ryzyka finansowego lub prowadzących działalność narażoną na wysokie zobowiązania (np. kredyty, roszczenia kontrahentów), spółka z o.o. jest często bezpieczniejszym wyborem.