Wyrobienie paszportu bez zgody jednego z rodziców

Paszport? Tylko, gdy oboje rodzice podpiszą wniosek

W związku ze zbliżającym się okresem ferii zimowych,  coraz częściej aktualnym staje się wyrobienie paszportu pozwalającego na wyjazd małoletniego dziecka za granicę. Zgodnie z obowiązującym prawem, wniosek paszportowy powinni podpisać rodzice małoletniego. Jeżeli jednak jedno z nich nie wyraża zgody na wyrobienie niniejszego dokumentu bądź nie można nawiązać z nim kontaktu,  wówczas administracja państwowa nie wyda paszportu. Art. 14  ustawy z dn. 13.07.2006r. o dokumentach paszportowych  (Dz.U.2018.1919 t. j. z dnia 2018.10.08) stanowi bowiem wprost, iż do wydania dziecku paszportu konieczna jest pisemna zgoda obojga jego rodziców, a w wypadku braku zgodności stanowisk – orzeczenie sądu opiekuńczego, które zastępuję tę zgodę. Przepisy tej ustawy przewidują konieczność wydania orzeczenia w razie braku porozumienia pomiędzy rodzicami co do kwestii wyrobienia paszportu dla małoletniego – kwalifikując tę sprawę w świetle art. 97 § 2 k.ro. jako istotną.

Brak zgody na wyrobienie paszportu

Problemem jest sytuacja, gdy każde z rodziców posiada pełnię władzy rodzicielskiej, pozostając ze sobą w stałym konflikcie, uniemożliwiającym porozumienie się w istotnych sprawach dotyczących dziecka. Wówczas, istnieją dwa rozwiązania: – jak wskazano powyżej – złożenie wniosku o zastąpienie zgody drugiego rodzica zezwoleniem sądu opiekuńczego na wydanie paszportu bądź złożenie wniosku o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej drugiego z rodziców. Jeżeli zdecydowano się na pierwsze rozwiązanie, to dopiero po wydaniu prawomocnego orzeczenia sądu, należy się udać do właściwego organu paszportowego ze stosownym wnioskiem. W przypadku zaś złożenia wniosku o pozbawienie lub ograniczenie władzy rodzicielskiej, jeden z rodziców mógłby samodzielnie oczywiście już po wydaniu orzeczenia przez sąd podejmować decyzję w sprawach wychowywanego dziecka.  Jednakże powyższa sytuacja wymaga wykazania, iż zachodzą przesłanki, które pozwalają na pozbawienie jednego z rodziców władzy rodzicielskiej.

Wyrobienie paszportu co do zasady nie zagraża dobru dziecka

W orzecznictwie przyjmuje się, że wydanie dziecku paszportu nie wywołuje w jego życiu szczególnie doniosłych konsekwencji. Małoletni staje się po prostu posiadaczem dokumentu, który umożliwia przekroczenie granicy oraz poświadcza dane osobowe w nim stwierdzone. Wskazano również, że w myśl tej zasady każdy obywatel ma prawo do otrzymania paszportu, a pozbawienie lub ograniczenie tego prawa może nastąpić wyłącznie w przypadkach przewidzianych w ustawie. W konsekwencji nie można domniemywać, że dziecko wyposażone w paszport może być uprowadzone. Nie ma żadnych podstaw do postawienia nawet teoretycznego założenia, że zabierając dziecko poza granice kraju rodzic działałby na jego szkodę lub mógłby zagrozić jego dobru (por. postanowienie Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 13 września 2018 r. o sygn. akt V Ca 205/18).

Wyjazd za granicę? Pamiętaj o zgodzie drugiego rodzica

Należy również podkreślić, iż  w przypadku braku porozumienia między rodzicami oraz ww. przypadkach, oddzielnej zgody sądu będzie wymagał również wyjazd dziecka za granicę w celach turystycznych, co wiąże się z ze złożeniem stosownego wniosku przez jednego z rodziców.

Autorem wpisu jest Pani Eliza Błachnio