Wielu przedsiębiorców zaczyna od jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG), a z czasem decyduje się na zmianę formy prawnej. Jednym ze sposobów kontynuowania działalności w formie spółki z o.o. jest wniesienie przedsiębiorstwa jako aportu.
Na czym polega aport przedsiębiorstwa?
Aport to wniesienie do spółki wkładu niepieniężnego. W tym przypadku przedsiębiorca przekazuje całe swoje dotychczasowe przedsiębiorstwo do spółki z o.o. – nowo założonej lub już istniejącej – w zamian za udziały. Umowa spółki powinna szczegółowo określać przedmiot tego wkładu oraz osobę wspólnika wnoszącego aport. Dodatkowo umowa musi wskazywać liczbę i wartość nominalną objętych w zamian udziałów. Przy wniesieniu przedsiębiorstwa jako aportu należy pamiętać o wycenie przedsiębiorstwa i ewentualnej odpowiedzialności za zawyżenie tej wartości. Więcej na ten temat przeczytasz na blogu – Odpowiedzialność za zawyżenie aportu.
Jak to działa?
Zgodnie z Kodeksem cywilnym przedsiębiorstwo to zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych służących prowadzeniu działalności gospodarczej. Może obejmować m.in. wyposażenie, towary, środki trwałe, prawa (np. własność nieruchomości, licencje), umowy z klientami, a nawet zobowiązania związane z działalnością.
Jak wygląda procedura?
- Założenie spółki z o.o.
Umowa spółki musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Jeśli kapitał zakładowy ma być pokryty aportem, nie można skorzystać z systemu S24. - Umowa przeniesienia przedsiębiorstwa
Także w formie aktu notarialnego. Przedsiębiorca przekazuje firmę na spółkę w organizacji, obejmując w zamian jej udziały.
Co z umowami i długami?
W odróżnieniu od formalnego przekształcenia, aport przedsiębiorstwa nie daje automatycznej sukcesji uniwersalnej z mocy prawa. To znaczy, że:
- Pracownicy: Wniesienie przedsiębiorstwa do spółki stanowi przejście zakładu pracy na innego pracodawcę w rozumieniu art. 23(1) Kodeksu pracy.
- Umowy z kontrahentami: Wniesienie aportu do spółki z o.o. nie powoduje automatycznego przejścia praw i obowiązków przedsiębiorcy wynikających z różnego rodzaju umów jakie wiązały go z podmiotami trzecimi na spółkę z o.o.
- Należności i zobowiązania: zgodnie z przepisami, nabywca przedsiębiorstwa odpowiada solidarnie ze zbywcą za dotychczasowe długi związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa (do wysokości wartości nabytego przedsiębiorstwa, ustalonej w umowie aportu). W praktyce oznacza to, że jeżeli JDG miała jakieś zobowiązania (np. kredyt, zaległe faktury), to po przeniesieniu przedsiębiorstwa wierzyciel może dochodzić spłaty zarówno od dawnego właściciela (osoby fizycznej), jak i od spółki.
- Zezwolenia, koncesje: wniesienie przedsiębiorstwa do spółki jako aportu, nie przenosi koncesji, zezwoleń, licencji ani innych uprawnień wynikających z decyzji administracyjnych. Koncesje i zezwolenia są zazwyczaj związane z konkretnym podmiotem, który je uzyskał. Tym samym nie przechodzą automatycznie na nową spółkę, do której wniesiono przedsiębiorstwo.
Zalety aportu
Procedura jest prostsza i szybsza niż pełne przekształcenie. De facto sprowadza się do założenia nowej spółki i podpisania umowy przeniesienia przedsiębiorstwa. Nie wymaga angażowania biegłego rewidenta ani sporządzania planu przekształcenia. Dla mniejszych firm aport bywa korzystniejszy kosztowo. Dodatkowo taka operacja jest zwykle neutralna podatkowo: wniesienie całego przedsiębiorstwa do spółki z o.o. nie jest opodatkowane VAT.
Wady wniesienia przedsiębiorstwa jako aportu
Minusem jest brak pełnej ciągłości działalności. Formalnie na skutek wniesienia przedsiębiorstwa jako aportu powstaje nowa spółka. Wiąże się to z koniecznością uzyskania nowych koncesji, zezwoleń, licencji czy podpisania aneksów do umów z kontrahentami.