Upadłość konsumencka – podstawy, procedury i znaczenie

Dzisiejszym wpisem na temat upadłości konsumenckiej rozpoczniemy serię artykułów dotyczących tego zagadnienia. Upadłość konsumencka staje się coraz bardziej powszechniejsza, dlatego też warto zgłębić jej najważniejsze aspekty. 

Co to jest upadłość konsumencka? 

Upadłość konsumencka jest procedurą, której celem jest umożliwienie osobom fizycznym niewypłacalnym (czyli takim, które nie są w stanie spłacić swoich zobowiązań pieniężnych) oddłużenie się w drodze sądowego postępowania. Została ona wprowadzona do polskiego systemu prawnego w celu zapewnienia ochrony dłużników oraz umożliwienia im nowego startu finansowego. Podstawą prawną upadłości konsumenckiej jest ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (Dz.U. 2003 nr 60 poz. 535, z późn. zm.). Zasady oraz procedury dotyczące upadłości konsumenckiej szczegółowo reguluje rozdział V tej ustawy.

Cel upadłości konsumenckiej? 

Głównym jej zadaniem jest oddłużenie niewypłacalnej osoby, bowiem w jej wyniku dochodzi do umorzenia długów konsumenta w całości lub w części. Nie ma przy tym znaczenia wysokość zadłużenia oraz czas zwłoki dłużnika. Zgodnie zaś z definicją zawartą w Kodeksie cywilnym, za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Od marca 2020 roku obowiązują przepisy, dzięki którym osoby zadłużone, prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą są traktowani jak konsumenci. Zmiany te okazały się  dla tej grupy podmiotów wyjątkowo korzystne. Nowelizacja dała szansę także na możliwość to porozumienia z wierzycielem bez ogłaszania upadłości. Miało ono na celu odciążenie Sądu, jednocześnie zapewniając dłużnikowi oddłużenie bez ogłoszenia upadłości, zaś wierzycielowi możliwość szybszego odzyskania długu. Jeżeli według Sądu będzie istniała szansa na porozumienie z wierzycielem, sąd wstrzyma się z rozpoznaniem wniosku o upadłość.

Kiedy sąd nie ogłosi upadłości? 

Upadłość konsumencka może być ogłoszona wyłącznie wtedy, gdy zostaną spełnione wszystkie określone warunki. Sąd nie ogłosi upadłości, jeżeli niewypłacalność dłużnika okaże się wynikiem jego rażącego niedbalstwa bądź umyślnych działań. Wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej może zostać oddalony również w innych przypadkach. 

Ogłoszenie upadłości powinno wynikać bowiem z konieczności i być ostatecznością. Od chwili rozpoczęcia postępowania upadłościowego, syndyk nadzoruje majątek dłużnika. Dłużnik traci możliwość swobodnego korzystania i dysponowania swoim majątkiem, zaś sam może kupować jedynie produkty niezbędne do funkcjonowania. Upadłość konsumencka powoduje także powstanie rozdzielności majątkowej między małżonkami, jeżeli jeden z nich ogłosi upadłość. Dlatego też złożenie wniosku o upadłość konsumencką powinno być przemyślaną decyzją. W kolejnym wpisie zostanie omówiona procedura upadłości konsumenckiej krok po kroku. 

Autorem wpisu jest apl. adw. Eliza Błachnio – Matyska