Czy spółka z o.o. płaci ZUS?

Wielu przedsiębiorców rozważających założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością zadaje sobie kluczowe pytanie: czy spółka z o.o. płaci ZUS? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od kilku czynników, przede wszystkim od struktury własnościowej spółki oraz zaangażowania w jej działalność. Co do zasady, sama spółka z o.o. jako osoba prawna nie podlega obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Obowiązek ten może jednak dotyczyć jej wspólników lub członków zarządu.

Spółka z o.o. a ZUS – kluczowa rola liczby wspólników

Wieloosobowa spółka z o.o. W przypadku, gdy spółka ma co najmniej dwóch wspólników, sam fakt posiadania udziałów nie rodzi obowiązku opłacania składek. Oznacza to, że wspólnicy, którzy nie pobierają wynagrodzenia ze spółki na podstawie umowy o pracę, zlecenia czy innej umowy rodzącej obowiązek ubezpieczeń, nie muszą odprowadzać składek ZUS.

Jednoosobowa spółka z o.o. Sytuacja zmienia się diametralnie, gdy spółka ma tylko jednego wspólnika. W takim przypadku, wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. jest traktowany przez ZUS na równi z osobą prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. Wiąże się to z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Co istotne, wspólnik ten nie może skorzystać z żadnych ulg w opłacaniu składek, takich jak „ulga na start” czy „mały ZUS plus”.

Iluzoryczny wspólnik – czy ZUS może zakwestionować strukturę spółki

Warto mieć na uwadze, że ZUS w przeszłości kwestionował strukturę wieloosobowej spółki z o.o., gdy jeden ze wspólników miał pozycję dominującą, tj. posiadał np. 99% udziałów. W takiej sytuacji ZUS uznawał, że  mamy do czynienia z „niemal jedynym wspólnikiem”. W konsekwencji nakładał na niego obowiązek zapłaty zaległych składek. Sytuacja ta uległa zmianie z chwilą wydania przez Sąd Najwyższy uchwały z dnia 21 lutego 2024 roku w sprawie III UZP 8/23.  W orzeczeniu tym Sąd Najwyższy uznał, że wspólnik dwuosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością posiadający 99 procent udziałów nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 5 w związku z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. Powyższe oznacza, że posiadanie 99% udziałów w spółce nie nakłada na większościowego wspólnika obowiązku zapłaty składek ZUS.

Członek zarządu a składki ZUS

Warto pamiętać, że funkcję członka zarządu w spółce z o.o. można pełnić na różnych podstawach prawnych, co ma bezpośredni wpływ na obowiązek opłacania składek ZUS:

Powołanie na podstawie uchwały wspólników: Jeżeli członek zarządu pełni swoją funkcję wyłącznie na podstawie aktu powołania i otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie, to podlega on obowiązkowi opłacania składki zdrowotnej w wysokości 9% od uzyskanego wynagrodzenia. Nie powstaje natomiast obowiązek opłacania za niego składek na ubezpieczenia społeczne.

Zatrudnienie członka zarządu na podstawie umowy o pracę: Zatrudnienie członka zarządu na podstawie umowy o pracę wiąże się z pełnym oskładkowaniem, tak jak w przypadku każdego innego pracownika. Należy jednak pamiętać, że co do zasady jedyny wspólnik nie może być zatrudniony w swojej spółce na podstawie umowy o pracę. Wynika to z faktu, że brakuje tu elementu podporządkowania pracodawcy.

Umowa zlecenia lub kontrakt menedżerski. W przypadku zawarcia ze spółką umowy zlecenia lub kontraktu menedżerskiego, członek zarządu podlega obowiązkowi opłacania składek na zasadach ogólnych.

Umowa o dzieło. Wynagrodzenie z tytułu umowy o dzieło, o ile umowa ta spełnia warunki charakterystyczne dla tego typu kontraktu, co do zasady nie podlega oskładkowaniu ZUS.

Podsumowanie

Podsumowując, spółka z o.o. sama w sobie nie jest płatnikiem składek ZUS. Obowiązek ten może jednak spoczywać na jej wspólnikach (w przypadku spółki jednoosobowej) lub na osobach pełniących funkcje zarządcze, w zależności od formy ich zatrudnienia lub powołania. Świadome ukształtowanie struktury własnościowej oraz formy współpracy ze spółką pozwala na legalne zoptymalizowanie obciążeń z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne.

Niniejszy wpis ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. W celu uzyskania szczegółowych informacji, dostosowanych do Państwa indywidualnej sytuacji, zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią.